Ο Πυλώνας της Ανάπτυξης ως Αντίδοτο στην Κρίση

Μελετώντας την παγκόσμια ιστορία της Οικονομίας τα τελευταία 100 χρόνια θα διαπιστώσουμε ότι οι οικονομικές κρίσεις έρχονται και παρέρχονται, και επίσης θα λέγαμε ότι είναι μέρος του «παιχνιδιού» για το ποιος/ποιοί θα αποκτήσουν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον κόσμο της οικονομίας. Αν λειτουργούσαν οι ορθολογιστικοί κανόνες της οικονομίας οι κρίσεις και οι εκτάσεις των θα περιορίζονταν στο ελάχιστο. Επομένως το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης το έχει ο άνθρωπος. Συνεπώς το κριτικό ερώτημα είναι τι μηχανισμούς έχουν οργανώσει τα κέντρα λήψης αποφάσεων στην χώρα μας? Έχουν οργανώσει κέντρα για πρόληψη και διαχείριση κρίσεων (crisis management)?

Τα κέντρα διαχείρισης κρίσεων στην χώρα μας ή είναι ανύπαρκτα ή υπολειτουργούν ή είναι υποστελεχωμένα. Ακόμα και ένας απόφοιτος κλάδου λογιστικής, οικονομικών, ή διοίκησης επιχειρήσεων αν του έδιναν να εκτιμήσει τις οικονομικές καταστάσεις της Eurocypria στο συμπέρασμα του θα κατέληγε ότι είναι υπό πτώχευση γιατί δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τις τρέχουσες υποχρεώσεις των. Οι επιχειρήσεις δεν πτωχεύουν γιατί δεν κάνουν κέρδη αλλά λόγω έλλειψης ρευστότητας. Τα κέρδη μπορεί να επενδυθούν και να μην αποφέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Συνεπώς για να φτάσουμε στο σημείο αυτό με τα όποια λάθη και παραλείψεις όλων των διοικούντων διαφαίνεται ότι αν υπήρχε αποτελεσματικό κέντρο εκτίμησης κρίσεων ίσως να μην φθάναμε στο τραγικό αποτέλεσμα η μια εταιρεία να οδηγηθεί σε πτώχευση και η άλλη να «σχοινοβατεί». Επίσης η πτώχευση δεν έρχεται σε μια νύχτα αλλά είναι αποτέλεσμα κακών χειρισμών σε διαχρονική βάση.

Στον κόσμο της Οικονομίας και Διοικητικής Επιστήμης η μακροχρόνια βιωσιμότητα και μακροοικονομική σταθερότητα ενός κράτους η μιας εταιρείας στηρίζεται σε δύο πυλώνες (1) την αύξηση των εσόδων η οποία παιρνά διαμέσου της ανάπτυξης και (2) διαμέσου της αύξησης της παραγωγικότητας. Συνεπώς ο πυλώνας αύξησης εσόδων του κράτους περνά διαμέσου της προσέλκυσης επενδύσεων και υπηρεσιών εφόσον δεν είμαστε βιομηχανικό κράτος. Περαιτέρω ή αύξηση της παραγωγικότητας περνά διαμέσου των κλιμάκων οικονομίας «economies of scale». Αν δεν υπάρξει ανάπτυξη τότε είμαστε καταδικασμένοι σε πλήρη αποτυχία με τραγικές συνέπειες. Η ανάπτυξη δεν πρέπει να είναι αναιμική αλλά διαχρονική με στοχευόμενο στρατηγικό σχέδιο. Δυστυχώς στον προϋπολογισμό του 2011 (διαφάνειες 22-30) όπου αναφέρονται τα «αναπτυξιακά έργα» της κυβέρνησης ανά υπουργείο διαπιστώνεται ότι δεν είναι στην ουσία κανένα έργο αναπτυξιακό αλλά όλα είναι Κεφαλαιουχικές Δαπάνες (Capital Expenditures). Οι Κεφαλαιουχικές Δαπάνες είναι αναγκαίες για την βελτίωση της υποδομής ενός κράτους όμως ως κύριος πυλώνας πρέπει να είναι η στρατηγική της ανάπτυξης η οποία να περνά μέσα από έργα τα οποία θα προσδώσουν σε διαχρονική βάση αξία στο κράτος, θα αυξήσουν τα έσοδα του κράτους, θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας, θα οδηγήσουν την χώρα σε θετικό και διαχρονικό ρυθμό ανάπτυξης. Όταν μιλούμε στοχευόμενο στρατηγικό σχέδιο, εννοούμε ολοκληρωμένο σχέδιο και όχι «μεσοβέζικες λύσεις» και «πατσιαρίσματα» κατά τη λαϊκή μας ρήση. Ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αρχίζει από την ανάπτυξη ως πρώτο πυλώνα.

Όλες οι άλλες παράμετροι είναι προσαρμοσμένες στον πυλώνα της ανάπτυξης. Είναι παντελώς ανορθόδοξο και καταδικασμένο σε αποτυχία οποιονδήποτε σχέδιο το οποίο δεν έχει ξεκάθαρο στρατηγικό πλάνο ανάπτυξης. Η έρευνα κατέδειξε ότι Κράτη και Οργανισμοί οι οποίοι δεν είχαν ξεκάθαρο στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης, κόλλησαν στην μέση, δηλαδή απέτυχαν (Michael Porter). Τα έργα ανάπτυξης αναπροσαρμόζονται ανάλογα με τις δυνατότητες της κάθε χώρας. Στην δική μας περίπτωση όλα κυλούν με ρυθμούς χελώνας. Έπρεπε προ δεκαετίας να έχουμε Καζίνα, Γήπεδα Γκολφ, Μαρίνες, να δοθούν κίνητρα σε εταιρείες να επενδύσουν στο τουριστικό προϊόν της χώρας μας. Δεν θα ανακαλύψουμε εμείς τον τροχό τώρα, ας κοιτάξουμε τι κάνουν οι ανταγωνιστές μας, και αναφέρω κάποια γεγονότα:
•Η Τουρκία είχε ως στρατηγικό στόχο την διπλασίαση του τουρισμού την τελευταία πενταετία και το πέτυχε. Πέτυχε να είναι μέσα στους πρώτους 8 τουριστικούς προορισμούς παγκόσμια με περίπου 20 εκατομμύρια αφίξεις. Εμείς με τις ανορθόδοξες και λανθασμένες στρατηγικές καταφέραμε να έχουμε μείωση.
•Με την αδειοδότηση λειτουργίας Καζίνων θα προσελκύσουμε τουρίστες και τα σαββατοκύριακα. Όλη η χώρα έχει μετατραπεί σε ένα απέραντο Καζίνο και οι κυβερνώντες λόγω «Μυωπικού Μάνατζμεντ» αρνούνται την παραχώρηση αδειών λειτουργίας Καζίνων επαγγελματικού επιπέδου. Η Μάλτα για να κρατήσει τους τουρίστες τα σαββατοκύριακα προχώρησε στην λειτουργία καζίνων με μεγάλη επιτυχία.
•Μια ματιά στην Λάρνακα θα διαπιστώσει κάποιος ότι τα τελευταία 15 χρόνια δεν έχει γίνει κάποιο έργο ουσίας πέραν του αεροδρομίου του οποίου όμως τα οφέλη τα απολαμβάνουν οι άλλες πόλεις γιατί στην πόλη του Ζήνωνα δεν έχει γίνει κάποιο έργο το οποίο να ελκύει τον τουρίστα. Η πόλη με το καλύτερο παραλιακό μέτωπο από την Δεκέλεια μέχρι και το αεροδρόμιο δεν έχει τίποτα να υποδείξει. Η ανάπτυξη του μετώπου θα μπορούσε να προσδώσει μεγάλη αξία και στην πόλη και στο κράτος σε διαχρονική βάση. Αυτό είναι έργο ανάπτυξης και όχι «Η επιδιόρθωση πρεσβευτικής κατοικίας στην Ουάσιγκτον €1 εκ. , διαφάνεια 27, Προϋπολογισμός 2011.

Οι ώρες είναι κρίσιμες και οι οποιεσδήποτε αποφάσεις είναι πολύ σημαντικές και οι συνέπειες πλέον μετρούν. Για να υποβαθμιστούμε ως Οικονομία δεν είναι τυχαίο έστω και αν κρύβονται σκοπιμότητες. Εμείς τι κάναμε για να νοικοκυρέψουμε την οικονομία μας? Είναι καιρός να κάνουμε στροφή, γι’ αυτό και ο καθένας έχει σημαντικό ρόλο να επιτελέσει, γι’ αυτό στα κέντρα λήψης αποφάσεων δεν αρκούν πλέον οι δικαιολογίες «αναλαμβάνω την ευθύνη», η περίοδος χάριτος τέλειωσε και οι μελλοντικές υποβαθμίσεις θα είναι καταλυτικές για το μέλλον μας.