Η Αποκαθήλωση της Ελληνικής Οικονομίας

Αγαπητοί αναγνώστες θα κάνουμε μία μικρή αναδρομή και συνοπτική αναφορά σε προηγούμενη αρθρογραφία για να συνδέσουμε το πάζλ της αποκαθήλωσης της Ελληνικής Οικονομίας. Σε άρθρο το οποίο δημοσιεύθηκε το Μάιο του 2013 με τίτλο «Βρώμικος Πόλεμος διαμέσου του Χρηματοπιστωτικού Συστήματος»  καταδείξαμε πως διαλύεται μία χώρα διαμέσου της ψήφισης ελλειμματικών προϋπολογισμών. Αυτό πράττετο σε διαχρονική βάση στην Ελλάδα. Σε άρθρο με τίτλο «Αβέβαιο Μέλλον της Ε.Ε» τον Ιούνιο του 2014 καταδείξαμε τον ρόλο της Γερμανίας με την επιβολή εξαντλητικών μέτρων καταδυνάστευσης των λαών. Αυτό υποδηλεί ακράδαντα τα ύπουλα παιχνίδια εξουσίας εις βάρος των λαών. Η πρόσφατη Ιστορία κατέδειξε ότι τα κράτη μέλη που προσέφυγαν στον μηχανισμό στήριξης καθηλώθηκαν σε υπανάπτυξη και μείωση του βιοτικού επιπέδου των λαών. Τα ποσοστά ρεκόρ στην ανεργία δεν προβλέπεται ούτε σε 10-15 χρόνια να  μειωθούν στα φυσιολογικά επίπεδα της τάξης του 6-8%. Τον Ιούνιο του 2015 καταδείξαμε με εμπεριστατωμένη αρθρογραφία με τίτλο «Ελληνικό Δημόσιος Χρέος και Λήψη Αποφάσεων» την αναγκαία και επιβαλλόμενη πολιτική απόφαση για κούρεμα Ελληνικού Χρέους. Επιπρόσθετα αναλύσαμε και παρουσιάσαμε γιατί τα Μνημόνια είναι καταστροφικά με την παρούσα μορφή εφαρμογής.

Δυστυχώς τα κέντρα λήψης αποφάσεων στην Ελλάδα διαχρονικά ψήφιζαν ελλειμματικούς προϋπολογισμούς μόνο για ψηφοθηρικούς στόχους και όχι εξυπηρέτησης του Εθνικού συμφέροντος όπου σε συνδυασμό με την τραγική εφαρμογή των μνημονίων συρρίκνωσαν τα πάντα και σε αριθμούς τόσο ποσοτικούς όσο και ποιοτικούς, με αποτέλεσμα να αποτελούν σήμερα παγκόσμιο φαινόμενο με δημόσιο χρέος της τάξης των €320δις  ή περί το 185% του ΑΕΠ και μετά ακόμα την διαγραφή άλλων €138δις τον Φεβρουάριο του 2012 και τέλος φορτωμένες οι τράπεζες με ELA περί της τάξης των €125δις. Δηλαδή συνολικό χρέος περί τα €445δις.

Η πλήρης αποκαθήλωση ήρθε με το τελευταίο μνημόνιο όπου δεν χρειάζεται να αναλύσουμε την κάθε φορολογία αλλά θα επικεντρωθούμε στην φορολογία φπα από 13% στο 23% στην Τουριστική Βιομηχανία. Αυτό το γεγονός μπορεί να θέσει εκτός ανταγωνισμού τον πιο σημαντικό πυλώνα της Ελληνικής Οικονομίας όπου μας θυμίζει την τελευταία φράση του Θεανθρώπου στον Σταυρό του μαρτυρίου «Τετέλεσται». Η Ελλάδα κατάφερε μέσα στην τελευταία εφταετία να πετύχει αφήξεις Ιαν – Δεκ 2014 της τάξης των 22εκ σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας. Σε ομιλία του το 2014 ο Σαμαράς ανάφερε  ότι η συνολική άμεση και έμμεση συνεισφορά του τουρισμού στην πραγματική οικονομία είναι 37,6 δισ. ευρώ ή το 20,5% του ΑΕΠ». Αυτή η φοροκατεγίδα του τρίτου μνημονίου θα διαλύσει κάθε τομέα οικονομίας και δεν το υποστηρίζουμε μόνο εμείς, υπάρχει εμπλουτισμένη γνώση και επιστημοσύνη σε θέματα χειρισμού οικονομικής ύφεσης από κορυφαίους επιστήμονες. Απλώς να αναφέρουμε την μελέτη του ΔΝΤ όπου από το 2014 έθετε ως όρο το κούρεμα του Ελληνικού Χρέους. Συνεπώς, κρίσιμα ερωτήματα είναι τρία: (1) γιατί οι Γερμανοί δεν δέχονται την συζήτηση άμεσα του κουρέματος του Ελληνικού Χρέους το οποίο είναι κατηγορηματικά μη βιώσιμο, συνεπώς οποιαδήποτε μέτρα και τακτική είναι καταδικασμένα σε αποτυχία στην γένεση τους? (2) γιατί δεν υπάρχει στους κανονισμούς της Ε.Ε. και ΟΝΕ πρόνοια διαγραφής Εθνικού χρέους όταν δεν είναι βιώσιμο? Και (3) γιατί οι Γερμανοί συναινούσαν σε χρηματοδότηση της Ελλάδος όταν το χρέος ήταν ολοφάνερο μη βιώσιμο? Ένας τελειόφοιτος φοιτητής σε Πτυχίο Λογιστικής μπορεί να το εντοπίσει μέσα από εμπεριστατωμένη μελέτη.

Σύμφωνα με άρθρο στην ηλεκτρονική έκδοση της Deutsche Welle το 2015, οι μεγάλοι Τουριστικοί Πράκτορες (Tour Operator) της Γερμανίας θεωρούν την Τουρκία ως τον ισχυρότερο ανταγωνιστή του ελληνικού τουρισμού. Οι χαμηλές τιμές και η υψηλή ποιότητα των υποδομών θεωρούνται τα ισχυρά χαρτιά της. Η Τουρκία προσφέρεται ως εναλλακτική επιλογή προς την Ελλάδα, η οποία δεν έχει ξεπεράσει ακόμη οριστικά το πρόβλημά της, εκτιμά ο καθηγητής Ούλριχ Ράινχαρντ, σχολιάζοντας τα πορίσματα της 29ης τουριστικής μελέτης που εκπόνησε το «Ίδρυμα για Ζητήματα του Μέλλοντος» (Stiftung für Zukunftsfragen). Οι Γερμανοί πράκτορες έχουν επενδύσει τεράστια ποσά στην Τουρκία. Συνεπώς, η αποκαθήλωση της τουριστικής βιομηχανίας όπου θα αποτελέσει και το κύκνειο άσμα της Ελληνικής οικονομίας θα θησαυρίσει τους Γερμανούς οι οποίοι «έκοψαν και έραψαν» το τρίτο μνημόνιο (κοστούμι) στα μέτρα τους με τους Έλληνες πολιτικούς να είναι για μια ακόμα φορά κατώτεροι των περιστάσεων.  Έρευνα της Ernst & Young το 2015 κατέδειξε ότι η Τουρκία με δείκτη 65 σε θέμα κλίμα προοπτικής και εμπιστοσύνης είναι πρώτη με διαφορά από χώρες όπως Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία, Δανία, Ολλανδία, Ισπανία, Ρωσία, Πολωνία, Ιταλία και Γερμανία.  Η Ελλάδα είναι στο -21. Αυτό το γεγονός μιλά από μόνο του και αποκαλύπτει σε τι αποβλέπουν οι Γερμανοί.

Οι Γερμανοί δεν είναι βλάκες και τους βγάζουμε το καπέλο σε θέματα χάραξης στρατηγικής, σχεδίων δράσης και τακτικής. Η Στρατηγική τους ήταν αμετακίνητη, κλείδωσαν τον στόχο «Ελλάδα» με ορίζοντα την αποπομπή από το Ευρώ, εφάρμοσαν ως σχέδιο δράσης τον ατέρμονο διάλογο επί πέντε μήνες όπου οδήγησαν την Ελλάδα στην Οικονομική Ασφυξία δηλαδή «Τεχνικό Θάνατο» με την φυγή περί των €60δις καταθέσεων από το τραπεζικό σύστημα και ας νόμιζαν κάποιοι ότι ήταν «μάγκες». Ως τακτική οι Γερμανοί χρησιμοποίησαν τα σύνηθες φερέφωνα, Φιλανδούς και πρώην κομμουνιστικά κράτη όπου εκτόξευαν τις ωμές απειλές για αποπομπή της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Τα τραγικά λάθη των κκ. Βαρουφάκη και Τσίπρα στους πέντε μήνες  Φεβρουάριο μέχρι Ιούλιο, είναι ότι δεν είχαν ξεκάθαρη και αποκρυσταλλωμένη στρατηγική, σχέδιο δράσης και τακτική. Όταν άρχισαν οι συνομιλίες και εφόσον κατά τον κ. Βαρουφάκη τα Eurogroups δεν είχαν κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα επί πέντε μήνες, έπρεπε να θέσουν θέμα ελέγχου διακίνησης κεφαλαίου άμεσα από τον Μάρτιο και να πάνε με ολοκληρωμένο πλάνο ουσιαστικών μέτρων και εισήγηση κουρέματος του Ελληνικού χρέους περί το 30% ως 40% με υποστηρικτικά εφικτά σενάρια ρυθμών ανάπτυξης. Τα περί πάταξης της φοροδιαφυγής και υιοθέτησης θεσμικών και άλλων πλαισίων έχουν μακροχρόνιο ορίζοντα και πολύ καλώς τα έθεταν. Όμως επί της ουσίας ήταν εκτός τόπου και χρόνου με αποτέλεσμα να φτάσουν στα πρόθυρα της Ολικής καταστροφής με τελικό αποτέλεσμα να είναι χωρίς κανένα διαπραγματευτικό χαρτί στο χέρι και να παραμείνουν στις ορέξεις των Γερμανών όπου τους εκδικήθηκαν με τελικό αποδέχτη των τραγικών επιπτώσεων τον Ελληνικό λαό.

Συνεπώς, με πιθανή μη αποδοχή ενός ολοκληρωμένου και τεκμηριωμένου πλάνου, θα έπεφταν πλέον οι μάσκες και τα γεγονότα πλέον ξεκάθαρα θα οδηγούσαν την Ελλάδα στην δραχμή χωρίς κανένα ηθικό δίλημμα περί ευρώ ή δραχμής. Η δαιμονοποίηση της δραχμής χωρίς εμπεριστατωμένες μελέτες μόνον κακόβουλη είναι. Εξού στην παρούσα φάση αν δεν γίνει γενναίο κούρεμα ώστε το δημόσιο χρέος να είναι στο 110% ως 120% του ΑΕΠ ο δρόμος στην δραχμή είναι αναπόφευκτος. Το ότι η Τσεχία ανέστειλε την εισδοχή στην Ευρωζώνη είναι τυχαία? Το ότι η Αγγλία, Νορβηγία, Ελβετία και άλλες 12 χώρες της Ε.Ε. δεν είναι στην Ευρωζώνη είναι τυχαίο? Με βάση την τροχιοδρομημένη πορεία της Ελλάδος και χωρίς εναλλακτικές επιλογές και σχέδια δράσης το μέλλον είναι αβέβαιο και η επιστροφή στην δραχμή μονόδρομος και ίσως ο μόνος δρόμος για ανάκαμψη και διάσωση της αξιοπρέπειας του Ελληνικού λαού. Σίγουρα το σενάριο επιστροφής στην δραχμή δεν είναι ιδανικό όμως το να είσαι στην ευρωζώνη με την παρούσα κατάσταση και την οικονομία στον αναπνευστήρα και αργό θάνατο είναι διπλά «εγκληματικό». 

Το Κύκνειο Άσμα της Κατασκευαστικής Βιομηχανίας

Η κατασκευαστική βιομηχανία αποτελούσε για δεκαετίες έναν από τους τρις πυλώνες της εθνικής οικονομίας μαζί με τον χρηματοοικονομικό τομέα και την τουριστική βιομηχανία. Η δεκαετία της εκτόξευσης ήταν η δεκαετία του 2000 – 2010 όπου και οι ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας ήταν σε πολύ ικανοποιητικούς ρυθμούς της τάξης του 3% ως 5%. Δυστυχώς τα τραγικά λάθη εκ των έσω σε διαχρονική βάση ακρωτηρίασαν την οικονομία σε συνδυασμό με την επιβολή του εκδικητικού κουρέματος των καταθέσεων από τους «φίλους εταίρους» μας. Τονίζουμε ότι η Διοικητική Επιστήμη σε συνδυασμό με την Λογιστική και Χρηματοοικονομική Επιστήμη παρέχουν όλα τα εφόδια στους έχοντες στρατηγικές θέσεις σε κέντρα λήψης αποφάσεων για να δράσουν προληπτικά και να θεραπεύσουν στην γένεση τους κάθε αρνητική απόκλιση, νοουμένου ότι έχουν επαρκείς γνώσεις και υπηρετούν το εθνικό συμφέρων. Απλώς να αναφέρουμε ότι στην Λογιστική υπάρχει ο οικονομικός όρος «Απόθεμα/ Reserve» όπου οι οργανισμοί/κράτη είναι υπόχρεοι να αποθηκεύουν χρήματα για να αντιμετωπίσουν δύσκολες μελλοντικές καταστάσεις. Εμείς, ακόμα και αυτό το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων των €7δις το σπαταλήσαμε. Αν υπήρχε μόνο αυτό το Ταμείο και όχι το Αποθεματικό το οποίο επιβάλλεται και επιστημονικά, σήμερα δεν θα βιώναμε αυτές τις τραγικές καταστάσεις οι οποίες είναι πρωτόγνωρες και ξεπερνούν ακόμα και τις οικονομικές επιπτώσεις της εισβολής. 

Με τα διαχρονικά λάθη και παραλήψεις καταφέραμε να ακρωτηριάσουμε κάθε πυλώνα ανάπτυξης και προοπτικής. Τον κατασκευαστικό τομέα τον έπνιξαν η γραφειοκρατία, γενικά η μη έγκαιρη έκδοση Τίτλων Ιδιοκτησίας και οι εγκληματικές τρύπες του χαρτογραφημένου συστήματος και περεταίρω του νομοθετικού πλαισίου όπου ένας αγοραστής εξοφλά την οφειλή στον πωλητή/developer και δεν μπορεί να εξασφαλίσει ελεύθερο από υποθήκες Τίτλο ιδιοκτησίας. Αρκετές φορές ήρθε στην αντίληψη μας ότι άτομα καλέστηκαν από τράπεζες να εξοφλήσουν χρέη του developer για να μεταβιβαστή το ακίνητο στον αγοραστή ο οποίος το είχε εξοφλήσει «άκουσον ….. άκουσον». Η συρρίκνωση του κατασκευαστικού τομέα είχε αρνητικές επιπτώσεις στην ραγδαία αύξηση των ανέργων και μη εξυπηρετούμενων δανείων γιατί ο κατασκευαστικός τομέας απώλεσε χιλιάδες θέσεις εργασίας σε συνδυασμό με την τραγική συρρίκνωση του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων.

Δυστυχώς οι αριθμοί λένε πάντα την αλήθεια και κανένας δεν μπορεί να τους διαψεύσει ή να τους παρερμηνεύσει. Οι αριθμοί καταδεικνύουν την κατάντια αυτού του πυλώνα όπου μέχρι το 2010, παρόλο που η κρίση άρχισε να παρουσιάζεται στην οικονομία από το τέλος του 2008, είχε ικανοποιητικούς ρυθμούς και οφέλη. Δυστυχώς σήμερα αναλύοντας τα στατιστικά δεδομένα τα οποία εξήχθηκαν από την Ιστοσελίδα της Στατιστικής Υπηρεσίας, βλέπομαι την ακρωτηρίαση ενός από τους βασικούς πυλώνες και συγκεκριμένα αναφέρουμε κάποιους βασικούς δείκτες όπως: 1) η συνεισφορά προς το ΑΕΠ το 2010 ανήρχετο στο εξαιρετικό ποσοστό της τάξης του 17% ενώ το 2013 η συνεισφορά μειώθηκε στο 10%, (2) η ακαθάριστη αξία παραγωγής σε τρέχουσες τιμές το 2010 ήτο €3,2δις σε σύγκριση με το 2013 όπου η συνεισφορά μειώθηκε στο €1,8δις δηλαδή μείωση της τάξης του 44%, (3) το 2010 συμπληρώθηκαν Νέες κατοικίες (αριθμός) 13.434 σε σύγκριση με το 2013 όπου ο αριθμός ήταν μόνο 3.833, δηλαδή μείωση της τάξης του 71%, (4) οι Νέες κατασκευές (€εκ.) το 2010 ανήρχοντο σε €2,2δις σε σύγκριση με το 2013 όπου ανήρχοντο σε 1,2δις, δηλαδή μείωση της τάξης του 46%, (5) ο Αριθμός οικιστικών μονάδων το 2010 ανήρχετο σε 14.312 σε σύγκριση με το 2013 όπου ανήρχετο μόνο σε 4.141, δηλαδή μείωση της τάξης του 80%.

Η πιο πάνω καταθλιπτική εικόνα για να αναστραφεί και να βελτιωθεί χρειάζεται χάραξη στρατηγικού πλάνου με ξεκάθαρους στόχους προς επίτευξη, τόσο μεσοπρόθεσμους όσο και μακροπρόθεσμους. Οι εξαγγελίες του Προέδρου Αναστασιάδη πρόσφατα ότι θα τροχειοδρομηθούν σημαντικά έργα σε όλες τις πόλεις είναι μία θετική υπόσχεση όπου πρέπει να τροχειοδρομηθεί άμεσα και όχι να μείνει στα συρτάρια ως υπόσχεση. Συνεπώς, χρειάζεται να δημοσιευθεί λίστα με όλα τα έργα και ο χρόνος εξαγγελίας προσφορών και υλοποίησης των γιατί από την Θεωρία στην Πράξη είναι μια τεράστια απόσταση. Αν υπάρξει έστω και μια βιώσιμη λύση στο Εθνικό μας πρόβλημα τότε σίγουρα θα έρθουν καλύτερες μέρες άμεσα διαφορετικά το μέλλον μας θα είναι δύσκολο και δύσβατο γιατί το 60% των μη εξυπηρετούμενων δανείων και οι 80,000 – 100,000 άνεργοι, αποτελούν μακροχρόνια και δυσεπίλυτα προβλήματα.

Ελληνικό Δημόσιο Χρέος και Λήψη Στρατηγικών Αποφάσεων

Σκοπός της συγγραφής αυτού του άρθρου είναι να προσδώσει φως στην οικονομική πτυχή του Δημόσιου Χρέους της Ελλάδος. Συνεπώς θα ξεκινήσω την συγγραφή αυτού του άρθρου με την χαρακτηριστική φράση «οι αριθμοί λένε πάντα την αλήθεια» γιατί δεν μπορούν να αμφισβητηθούν από κανένα ως προς την ορθότητα των. Το ύψος του Δημόσιου Χρέους της Κεντρικής Κυβέρνησης στις 31/12/2012 ανήρχετο στο δυσθεώρητο ποσό των €305,5 δισεκατομμυρίων σε αντίθεση στις 31/03/2015 όπου το Δημόσιο Χρέος ανήλθε στο ποσό των  €312,7 δισεκατομμυρίων, δηλαδή παρουσιάστηκε αύξηση της τάξης του 2,35% ή €7,2δις. Σημειώνουμε ότι τον Φεβρουάριο του 2012 υπήρξε το κούρεμα του Ελληνικού Δημόσιου Χρέους (PSI) κατά €137,9 δις.

Οι δείκτες του Δημόσιου Χρέους (ΔΧ) αντιπαρατίθενται πάντα ως κριτικό σημείο σε σχέση με το ΑΕΠ. Το 2012 το Δημόσιο Χρέος ανήρχετο στο 157,7% (ΔΧ €305,5 δις – ΑΕΠ €193,7δις). Το 2014 το Δημόσιο Χρέος ανέβηκε στο 170,9% (ΔΧ €312,7 – ΑΕΠ €183,1δις). Συνεπώς το κριτικό σημείο κατάδειξης της αποτελεσματικότητας μείωσης του Ελληνικού Δημόσιου Χρέους είναι ότι το Σχέδιο Δράσης της Τρόικας απέτυχε παταγωδώς. Δεν απέτυχε μόνο στους αριθμούς αλλά συνέτριψε και το βιοτικό επίπεδο του Ελληνικού Λαού και Κυπριακού Λαού ταυτόχρονα με το κούρεμα των Ελληνικών Ομολόγων. Η αποτυχία δεν κρίνεται με το συναίσθημα αλλά με την αγοραστική δύναμη των πολιτών (purchasing power) όπου αποτελεί έναν από τους βασικούς Πυλώνες Μέτρησης Ανάπτυξης ως ο Δείκτης Ιδιωτικής Κατανάλωσης (Private Consumer Index). Χωρίς την ιδιωτική κατανάλωση τα οποιαδήποτε σχέδια ανάπτυξης είναι καταδικασμένα σε αποτυχία. Απλώς αναφέρουμε ότι με μισθούς της τάξης των €500 ως €800 ευρώ ή οποιαδήποτε προσπάθεια είναι καταδικασμένη εν τη γενέσει της. Δεν είναι τυχαίο όπου οι Αμερικάνικη Κυβέρνηση έριξε τρισεκατομμύρια στην αγορά διαμέσου  του τραπεζικού συστήματος, όπου και υποχρέωσε τις τράπεζες να τα δανείσουν σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά ώστε να κινηθεί η εσωτερική αγορά.  Δεν προχώρησε σε υλοποίηση εξοντωτικής μείωσης δραστικών δαπανών όπου θα σκότωνε την εσωτερική κατανάλωση και ταυτόχρονα την ανάπτυξη.

Με αυτούς τους αριθμούς Δημοσίου Χρέους σε σχέση με το ΑΕΠ, η χώρα είναι καταδικασμένη με αβέβαιο μέλλον. Ήδη είναι στον έβδομο χρόνο ύφεσης. Το 2012 μιλούσαν για πρόβλεψη ανάπτυξης, είμαστε στο 2015 και κανένας δεν μπορεί να προβλέψει την πολυπόθητη και υγιές ανάπτυξη. Η εικόνα του τι επιχειρήθηκε και καταγράφηκε ως στόχος στους Προϋπολογισμούς 2012-2014 (Πηγή: Κρατικός Προϋπολογισμός 2014, σελίδα 75) καταδεικνύει ότι απότυχε παταγωδώς το κάθε σχέδιο δράσης, γιατί αντί να βελτιωθεί η εικόνα του ΔΧ χειροτέρεψε. Και ένας τελειόφοιτος Λογιστής όταν πραγματοποιήσει χρηματοοικονομική ανάλυση των οικονομικών δεδομένων της Ελλάδος σήμερα θα αντιληφθεί ότι δεν υπάρχει σενάριο υλοποιήσιμο για ανάκαμψη και ανάπτυξη, υλοποίηση σχεδίου αποπληρωμής χρέους, και δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος ικανού να αποπληρώνει τόκους και να δημιουργεί αποθεματικά ικανά για επένδυση και ανάπτυξη όπου αποτελεί το τρίπτυχο σε μίαν υγιές οικονομία. Συνεπώς καταλήγουμε στο συμπέρασμα με βάση την εικόνα του ΔΧ σε διαχρονική πορεία ότι η χώρα από πλευράς οικονομικής ανάλυσης με βάση την παρούσα εικόνα δεν ανακάμπτει με αβέβαιο μέλλον, άρα η απόφαση για την θεραπεία του Ελληνικού δυσθεώρατου χρέους είναι καθαρά Πολιτικής Στρατηγικής.