Εθνική Οικονομία, Όραμα και Αποστολή

Η συγγραφή κάθε άρθρου επιβάλλεται να έχει στόχο και να παρουσιάζει μια συνοχή στην δομή του. Πρέπει να είναι απλά γραμμένο με κατανοητή γλώσσα ιδίως όταν αναφερόμαστε σε θέματα Οικονομίας και Διοίκησης/Μάνατζμεντ και περαιτέρω να δημιουργεί κριτική σκέψη στον κάθε αναγνώστη. Στο παρόν άρθρο δώσαμε τον τίτλο «Εθνική Οικονομία, Όραμα και Αποστολή (National Economy, Vision and Mission Statements). Τρεις λέξεις οι οποίες αποτελούν το ‘Α’ και το ‘Ω’, κυρίως στο παρών παγκόσμιο περιβάλλον. Στην πιο κάτω ανάλυση θα δώσουμε την έννοια και σημασία του τίτλου και θα εξηγήσουμε την αδιαχώρητη συνοχή των τριών εννοιών.

Ο όρος Εθνική(ες)  Οικονομία(ες) αφορά τον όρο του Οικονομικού Συστήματος της οποιασδήποτε χώρας το οποίο αποτελείται από τα συστατικά μέρη όπως Αγορά Εργασίας, Κεφάλαιο, Χρηματοδότηση, Διαχείριση Πόρων, Παραγωγή, Εμπορία και Διανομή  Εμπορευμάτων & Υπηρεσιών, Προσέλκυση Επενδύσεων, Καινοτομία, και Επιχειρηματικότητα. Τα πιο πάνω συνθέτουν την Εικόνα της Εθνικής Οικονομίας ή οποία αποτυπώνεται μέσα από συγκεκριμένες Λογιστικές Οικονομικές Καταστάσεις με δείκτες πλήρως μετρίσιμους οι οποίοι χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, τους ποσοτικούς και ποιοτικούς.

 Όραμα (Vision) είναι ο στόχος και ο σκοπός ενός κράτους/οργανισμού και τι φιλοδοξεί να πετύχει. Το Όραμα μπορεί να εφαρμοστεί σε όλα τα επίπεδα, όπως προσωπικό επίπεδο, σε εταιρικό και ακόμα σε κρατικό επίπεδο. Κράτη, οργανισμοί, εταιρείες χωρίς όραμα είναι σαν να οδεύουν στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα. Είναι μεγάλη η ευθύνη των ηγετών στην ανώτατη πυραμίδα όπου και να βρίσκονται, στο τιμόνι ενός κράτους ή στο τιμόνι ενός μεγάλου οργανισμού. Για να πετύχει η εφαρμογή ενός οράματος χρειάζεται δέσμευση από την ανώτατη ηγεσία και ταυτόχρονα δημιουργίας κατάλληλης κουλτούρας. Να μην ξεχνούμε ότι πάντα η κύρια πηγή για την υιοθέτηση και εφαρμογή είναι ο ανθρώπινος παράγοντας. Πιθανές δεσμεύσεις για την επίτευξη ενός οράματος είναι η προσφορά νέων προϊόντων, η διασφάλιση ποιότητας και υπευθυνότητας προς τους πελάτες, δημιουργία καλύτερου εργασιακού περιβάλλοντος, και διασφάλιση διαχρονικής οικονομικής ανάπτυξης προς όφελος των stakeholders (μετόχων, υπαλλήλων, πιστωτών, χρεωστών).  Η υιοθέτηση ενός ισχυρού Οράματος προσδίδει την κοινή κατεύθυνση και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως σημείο αναφοράς μετρήσεως της παρούσας κατάστασης με την μελλοντική επιτυχία. Περαιτέρω το Όραμα για να πετύχει πρέπει να έχει απήχηση και στον τελευταίο ιεραρχικά υπάλληλο, να είναι ευκολονόητο, ρεαλιστικό και δημιουργικό.

Αποστολή (Mission Statement) είναι η σαφής δήλωση ενός κράτους/οργανισμού για τους στόχους τους οποίους έχει θέση και φιλοδοξεί να πετύχει. Η Αποστολή είναι συνδεδεμένη με το Όραμα (Vision) του οποιουδήποτε κράτους/οργανισμού. Η Αποστολή μπορεί να εφαρμοστεί σε προσωπικό επίπεδο, σε εταιρικό και ακόμα σε κρατικό επίπεδο. Μια καθορισμένη με σαφήνεια Αποστολή είναι η βάση για την ανάπτυξη όλων των επόμενων στόχων και των σχεδίων. Κατά συνέπεια η δήλωση Αποστολής της επιχείρησης διακρίνει το επιχειρησιακό πεδίο από τους ανταγωνιστές της. Κράτη, οργανισμοί, εταιρείες χωρίς ξεκάθαρη Αποστολή είναι σαν να οδεύουν στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα. Είναι μεγάλη η ευθύνη των ηγετών στην ανώτατη πυραμίδα όπου και να βρίσκονται, στο τιμόνι ενός κράτους ή στο τιμόνι ενός μεγάλου οργανισμού. Για να πετύχει η εφαρμογή της Αποστολής, όπως αναφέραμε πιο πάνω και στην υλοποίηση του Οράματος, χρειάζεται δέσμευση από την ανώτατη ηγεσία και ταυτόχρονα δημιουργία κατάλληλης κουλτούρας.

Η Διοικητική Επιστήμη παρέχει όλα τα εφόδια και προετοιμάζει τα άτομα τα οποία θα είναι οι Ηγέτες, είτε σε κρατικό επίπεδο είτε σε εταιρικό επίπεδο. Το κρίσιμο ερώτημα είναι ότι η χώρα μας έχει την υποδομή και την κατάλληλη εκπαίδευση ώστε να προετοιμάζει τους μέλλοντες Ηγέτες? Ερώτημα το οποίο χρίζει μεγάλης επιστημονικής μελέτης. Πως εξάγουμε αυτό το ερώτημα? Το στηρίζουμε σε δύο γεγονότα ως εξής: (1) πως είναι δυνατόν να μην υπάρχει η δυνατότητα εξεύρεσης κοινού υποψήφιου σε όλα τα κόμματα πλην του ΔΗΣΥ. Αυτό υποδηλεί την έλλειψη Ηγέτη κοινά αποδεχτού σε κρατικό επίπεδο. (2) Το δεύτερο γεγονός είναι η κατάδειξη της έρευνας από τον καθηγητή του CIIM, Δρ. Πουντζιουρή, ότι το 50% των κυπριακών εταιρειών πτωχεύουν με την μετάβαση στην πρώτη γενιά.

Τα ποιο πάνω καταδεικνύουν ότι δεν υπάρχει Όραμα και Αποστολή το οποίο να είναι ρεαλιστικό και υλοποιήσιμο, ή δεν υπάρχει καθόλου, όπου μας θυμίζει κατά την λαϊκή μας ρήση τα τρία «ΟΥ», όπου εξάγονται από την λαϊκή λέξη «ΚΟΥΤΟΥΡΟΥ». Το Όραμα και η Αποστολή χαρτογραφούνται και μετά ακολουθούν ως αδιαχώρητο συστατικό η χάραξη Στρατηγικής σε τρία επίπεδα, Εταιρικό/Κρατικό (Corporate/National), Επιχειρησιακό (Business), και σε Τμηματικό (Functional). Όταν χαραχτούν τα ποιο πάνω χαρτογραφείται η τακτική η οποία θα υλοποιήσει την στρατηγική διαμέσου των Σχεδίων Δράσης (Action Plans).

Επανέρχομαι στο Μέγα Θέμα Εθνική Οικονομία όπου εξαρτάται και το Μέλλον εμάς και των επόμενων γενεών. Επαναλαμβάνουμε ότι για να πτωχεύσει μια χώρα ή ένας οργανισμός συνεπάγεται ότι έγιναν τραγικά λάθη σε διαχρονική βάση. Στην παρούσα κατάσταση που βρίσκεται η χώρα νιώθουμε ότι χάθηκε το «Μέτρο» σε όλες τις πράξεις και ενέργειες. Φταίνε όλοι οι «Άλλοι» εκτός από «Εμάς». Σε παλαιότερη δημοσίευση, δημοσιεύσαμε το άρθρο «Το Προφίλ του Επιτυχημένου και Αποτυχημένου Μάνατζερ». Πιο κάτω αναφέρουμε κάποια σημεία του Επιτυχημένου και Αποτυχημένου Μάνατζερ και ο κάθε ένας ας βγάλει τα δικά του συμπεράσματα:

•  Ο νικητής κάνει λάθη και λέει: «Έκανα λάθη». Ο αποτυχημένος λέει «δεν έφταιξα εγώ».
• Ο νικητής αποδίδει την νίκη του στην καλή του τύχη, παρόλο που δεν οφειλόταν εκεί. Ο αποτυχημένος αποδίδει την ήττα του στην κακή του τύχη, παρόλο που δεν οφειλόταν εκεί.
• Ο νικητής δουλεύει περισσότερο από τον αποτυχημένο και έχει πολύ ελεύθερο χρόνο. Ο αποτυχημένος είναι πάντα «πολύ πολυάσχολος».
• Ο επιτυχημένος αντιμετωπίζει το πρόβλημα. Ο αποτυχημένος προσπαθεί να το αποφύγει.

Το κρίσιμο συμπέρασμα είναι ότι ως χώρα έχουμε Όραμα, Αποστολή, Στρατηγική και Σχέδια Δράσης δια να εξέλθουμε της κρίσιμης κατάστασης? Όταν το Οκτώβριο του 2008 μιλούσαμε για ύφεση κάποιοι άλλοι πανηγύριζαν και εξάγγελλαν ρυθμούς ανάπτυξης 3.7% και ότι η κρίση δεν θα μας αγγίξει. Μήπως εμείς ζούσαμε σε άλλο πλανήτη ή αυτοί? Τώρα μιλούν για Μηχανισμό Στήριξης με ανώδυνα μέτρα αν είναι δυνατόν. Δυστυχώς στη χώρα μας χάθηκαν οι αξίες, γιατί αν υπήρχαν και στον ελάχιστο βαθμό θα βλέπαμε παραιτήσεις «Τσουνάμι» σε όλα τα επίπεδα. Άξιος είναι αυτός ο οποίος έχει πολιτειακό αξίωμα και υπηρετεί την Κοινωνία των Πολιτών με συνέπεια και ουσία. Δυστυχώς σε θέματα Διοίκησης είμαστε έτη φωτός από τον πραγματικό κόσμο της Οικονομίας, Μάνατζμεντ και Στρατηγικής.