Στο παρόν στάδιο θα
διατυπώσουμε με απλή γλώσσα γιατί τα δανειστικά επιτόκια είναι καρκίνωμα στα
θεμέλια της οικονομίας και αποτελούν ίσως τον κύριο παράγοντα καθήλωσης της
Ανάπτυξης και οποιασδήποτε προοπτικής. Για να λειτουργήσει η οποιαδήποτε
οικονομία σε οποιοδήποτε μέρος του πλανήτη πρέπει να πληρεί κάποιους
επιστημονικούς χρηματοοικονομικούς κανόνες όπου δυστυχώς στην χώρα μας τους
«δολοφονήσαμε» εξού και η κατάρρευση της οικονομίας. Ένας από τους κανόνες
είναι η προσφορά χαμηλών δανειστικών επιτοκίων για να υπάρχει κινητικότητα στις
επενδύσεις και επανεπενδύσεις. Στις αναπτυσσόμενες και ανεπτυγμένες οικονομίες
τα καταθετικά επιτόκια κυμαίνονται από 0,25% – 1,00%. Τον καιρό της κρίσης στην
Αμερική είχα πληροφόρηση από καθηγητή Αμερικάνικου πανεπιστημίου ότι το
καταθετικό επιτόκιο ήταν 0,75% σε αντίθεση με την χώρα μας όπου έφθαναν μεταξύ
5% - 6%. Αυτό καταδεικνύει ότι δανειστικά και καταθετικά επιτόκια είναι
αλληλένδετα και αλληλεξαρτημένα. Όταν έχεις σημαντικό πρόβλημα κεφαλαιακής
επάρκειας είσαι αναγκασμένος να προσφύγεις σε τραγικά λάθη για να σωθείς
πρόσκαιρα. Γι’ αυτό και οι τράπεζες πρόσφεραν ψηλά καταθετικά επιτόκια για να
καλύψουν τις τεράστιες τρύπες στην κεφαλαιακή επάρκεια. Αποτέλεσμα ήταν η
εκτόξευση των δανειστικών επιτοκίων με συνεπακόλουθο το κόστος του χρήματος να
είναι στραγγαλιστικό για τον επιχειρηματικό κόσμο. Είμαστε χώρα υπερχρεωμένη με δείκτη της τάξης του 270% προς το ΑΕΠ.
Η κατάληξη στην απόφαση ενός
δανειστικού επιτοκίου πρέπει να εμπεριέχει χρηματοοικονομικούς όρους πολύ
εξειδικευμένους, τους αναφέρουμε με την αγγλική ορολογία σε μαθηματική εξίσωση
και δεν απαιτούμε από τον απλό αναγνώστη να τους κατανοήσει όμως θα δώσουμε το
βασικό στίγμα της φιλοσοφίας (Nominal Risk-Free Interest Rate + Risk Premiums = Nominal Interest Rate). Η
προαναφερθείσα μαθηματική φόρμουλα έχει και άλλους παραμέτρους πιο πολύπλοκους
όπως τον υπολογισμό του πληθωρισμού (inflation risk premium), ρευστότητας (liquidity risk premium), μη πληρωμής δανείων (default risk premium) και άλλων. Συχνά
ακούμε από τους τραπεζίτες ότι το βασικό επιτόκιο είναι π.χ. 4,75% συν περιθώριο
κέρδους (margin) 2,75%, δηλαδή το συνολικό επιτόκιο είναι της τάξης του
7,50%. Αυτή περίπου είναι η επιστημονική φιλοσοφία όπου καταστρατηγήθηκε από
τους τραπεζίτες και οδήγησε σε εκτόξευση των δανειστικών επιτοκίων για να
καλύψουν τις τεράστιες κεφαλαιακές τρύπες.
Σύμφωνα με δηλώσεις των
αρμοδίων τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανέρχονται στα €26δις. Απαγορευτικός
αριθμός, τουλάχιστον να τον βελτιώσουμε σε υποφερτά επίπεδα για να αποφευχθούν
εκποιήσεις κατοικιών και να βρεθούν συμπολίτες μας στους δρόμους με όλα τα
τραγικά συνεπακόλουθα προβλήματα. Μαγικές φόρμουλες δεν υπάρχουν, χρειάζονται
Στρατηγικοί Μάναζτερ να πάρουν δραστικές αποφάσεις προς διάσωση του τι περί
σώζεται. Υπάρχει το αίσθημα ότι οι Τράπεζες κάνουν μόνο τον εισπράκτορα. Δεν
χρειάζεται να αναφέρουμε τραγικά παραδείγματα. Το μόνο δραστικό σχέδιο το οποίο
μπορεί να χαρτογραφηθεί και υλοποιηθεί προς Εθνικό Συμφέρον είναι η μείωση όλων
των επιτοκίων μεταξύ του 3,5% - 4,00% τουλάχιστον για δύο χρόνια και περεταίρω
μείωση των καταθετικών επιτοκίων κάτω του 1%-. Δεν θα ανακαλύψουμε τον τροχό
στην Κύπρο εν έτη 2014. Στην διοικητική επιστήμη, υπάρχει η φράση μελέτα τον
ανταγωνιστή σου και διαφοροποιήθου. Εμείς το πράξαμε ή πάμε μονόδρομο? Ποια
είναι τα σχέδια δράσης Κεντρικής Τράπεζας, Εμπορικών Τραπεζών και Υπουργείου
Οικονομικών προς βελτίωση της κατάστασης? Με ευχολόγια τίποτα δεν βελτιώνεται,
αντιθέτως η κατάσταση επιδεινώνεται με ταχύ ρυθμό πλέον γιατί τα
«μικρομαξιλαράκια καταθέσεων» εξαφανίστηκαν. Η μείωση των επιτοκίων θα οδηγήσει
σε δραστική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων γιατί και η δόση και ο τόκος
θα μπορούν να αποπληρώνονται. Συνεπώς το όφελος θα είναι πολλαπλάσιο γιατί
και οι τράπεζες δεν θα χρειάζονται ανακεφαλαίωση και επιπρόσθετα θα κερδίσουν
το στοίχημα της σταθερότητας και εμπιστοσύνης των Αγορών.
Όταν τα δανειστικά επιτόκια και
γενικά το κόστος του χρήματος είναι στραγγαλιστικά ψηλό, οδηγεί την οικονομία
σε βαθιά πλέον ύφεση λόγω μη ανεπαρκούς ανταγωνιστικού πλαισίου. Όταν τα
χρηματοδοτικά έξοδα είναι τεράστια έχουν συνεπακόλουθο να συμπαρασύρουν το
κόστος παραγωγής στα ύψη και τις τιμές των προϊόντων σε μη ανταγωνίσιμα επίπεδα.
Τονίζουμε ότι η ραχοκοκαλιά της οικονομίας είναι ο ιδιωτικός τομέας όπου αν δεν
βοηθηθεί θα οδηγηθούμε τάχιστα στον όλεθρο. Το 2015 θα είναι πολύ καθοριστικό
για την Εθνική Οικονομία. Καθημερινά βλέπουμε καταστήματα να κλείνουν,
μικροβιοτεχνίες να βάζουν λουκέτο, επιχειρηματίες και νοικοκυριά να νοιώθουν
κυνηγημένοι από τις τράπεζες. Οι τράπεζες οφείλουν να πάρουν δραστικές
αποφάσεις προς κοινό όφελος όλων γιατί και οι ίδιες θα αυτοστραγγαλιστούν γιατί
σε μια ανεμική οικονομία ούτε οι ίδιες θα επιβιώσουν. Ο λαός τους έδωσε οξυγόνο
να συνεχίσουν με τις οδυνηρότατες υποχωρήσεις που έκανε, τώρα είναι η σειρά
τους να δώσουν οξυγόνο στην πραγματική οικονομία για να αποφευχθούν τα
χειρότερα. Ως υστερόγραφο θα αναφέρω την αναφορά του Πρύτανη του Πανεπιστημίου
Κύπρου σε ραδιοφωνική εκπομπή όπου δήλωσε ότι 55 από τους καλύτερους καθηγητές
του Πανεπιστημίου έφυγαν για το εξωτερικό. Είναι τυχαίο γεγονός? Τα
συμπεράσματα δικά σας!!!